آزمایش سدیم با کربن، یکی از آزمایشهای شیمیایی پایه است که برای نشان دادن واکنش سدیم با کربن در شرایط خشک به کار میرود. در این آزمایش، یک توده کوچک پودر سدیم و یک توده کوچک پودر کربن در یک لوله یا ظروفی که بسته شدهاند، قرار میگیرند. و سپس لوله یا ظرف با کمی کره یا واکس بسته میشود تا هوا به داخل آن نرود.
پس از بستن لوله یا ظرف، با تلسکوپهای مخصوص میتوان اصطکاک سدیم با کربن را مشاهده کرد. در واقع، سدیم یک عنصر بسیار فلزی و ریزشده است و کربن با قیمت ارزان و بسیار سخت است. وقتی که دو توده با یکدیگر در تماس هستند، سدیم بسیار قوی با کربن واکنش نشان میدهد و همزمان با واکنش، تودههای کوچکی از توده سدیم داغ میشوند و در نهایت به شکل توپ شکل میگیرند.

این واکنش یک واکنش گرمازایی است که در نتیجه آن سدیم کربن را تجزیه میکند و همزمان با تولید کربونات سدیم (Na2CO3) و سدیم متالیک میدهد. واکنش سدیم با کربن به صورت زیر میباشد:
2Na + C → Na2CO3 + 2Na
این آزمایش میتواند به شیوههای مختلفی انجام شود، از جمله به کمک الکترودهای باردار یا با استفاده از یک عمل لوله با روشن شدن رنگ آب. هدف اصلی این آزمایش، بررسی تفاوت نشان دادن واکنش سدیم با اکسیژن و سدیم با کربن در آزمایشهای شیمیایی است.